TikTok เพื่อการศึกษาสำหรับเด็กประถมศึกษา

“ TikTok เพื่อการศึกษา เปลี่ยนพฤติกรรมการใช้โซเซียลที่ไม่เหมาะสมให้เป็นโอกาสในการให้ความรู้แก่เด็ก ”

ปัจจุบันปฏิเสธไม่ได้ว่าโลกก้าวเข้าสู่สังคมออนไลน์อย่างเต็มรูปแบบ ซึ่งอาจเป็นผลมาจากสถานการณ์ในปัจจุบันที่เอื้อต่อการใช้สื่อออนไลน์ในการเรียน และการทำกิจกรรมอื่น ๆ ในชีวิตประจำวัน ทั้งอำนวยความสะดวก และเพลิดเพลินกับ Content ที่หลากหลาย

“เมื่อพูดถึงแอพพลิเคชั่นยอดนิยม ใคร ๆ ก็ต้องรู้จัก TikTok อย่างแน่นอน”

TikTok เป็นเครือข่ายออนไลน์ที่มีเนื้อหาสั้น กระชับ ให้ความบันเทิงที่มีความแปลกใหม่ตามยุคสมัยปัจจุบัน TikTok ไม่เพียงแต่ได้รับความนิยมในกลุ่มวัยผู้ใหญ่เท่านั้น แต่ยังได้รับความนิยมในกลุ่มเด็กนักเรียนตั้งแต่ประถมศึกษาอีกด้วย ซึ่งการใช้โซเซียลที่มากเกินไปย่อมส่งผลเชิงลบต่อเด็กในต่อมา อีกทั้งผู้ปกครองส่วนใหญ่มีความกังวลเรื่องพฤติกรรมการใช้โซเซียลของบุตรหลาน จึงทำให้เหล่าแอพพลิเคชั่นต่าง ๆ มีการปรับตัวเพิ่มทางเลือกให้กับผู้ใช้มากขึ้น TikTok เองก็สามารถเลือกใช้โหมด Family Safety เพื่อคัดกรอง Content ที่เหมาะสมแก่เด็ก

ถึงแม้แอพพลิเคชั่น TikTok จะมอบความสนุกและความเพลิดเพลินแก่ผู้ใช้ แต่ย่อมมีทั้งข้อดี และข้อเสีย การเล็งเห็นความสำคัญของการนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์จึงอาจเป็นแนวทางที่ดีที่จะนำมาปรับใช้อย่างเหมาะสม ทั้งนี้การนำมาประยุกต์ใช้เข้ากับการเรียนการสอนเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจ เพื่อเปิดโอกาสในการเรียนรู้สิ่งใหม่ และมอบความสนุกเพลิดเพลิน สร้างแรงจูงใจในการเรียนให้กับเด็กมากขึ้น

“ แล้วเราสามารถใช้รูปแบบการใช้ TikTok เพื่อการศึกษาสำหรับเด็กประถมได้อย่างไรบ้าง….”

จากผลการศึกษาเรื่องรูปแบบและกลยุทธ์ TikTok เพื่อการศึกษาสำหรับเด็กประถมศึกษา พบว่ารูปแบบและคุณลักษณะของ TikTok เพื่อการศึกษาสำหรับเด็กประถมศึกษา ประกอบด้วย 3 รูปแบบ ได้แก่

1.รูปแบบการตอบคำถาม เป็นการสร้างเนื้อหาของคลิปที่นักเรียนได้มีส่วนร่วมโดยการร่วมตอบคำถาม

2.รูปแบบการเล่าเรื่อง การสร้างคลิปวิดีโอบรรยายเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาเรียน

3.รูปแบบการสาธิต การสร้างคลิปเกี่ยวกับการสอน และให้ความรู้ในรายวิชาต่าง ๆ

การสร้างสื่อให้เข้ากับวัยของเด็กอาจจะต้องมีลักษณะ ดังนี้

1.ระยะเวลาสั้นและกระชับ เช่น คลิปไม่ควรเกิน 60 วินาที เพื่อความกระชับ ตรงประเด็น และเข้าใจง่าย

2.ดึงดูดความสนใจของเด็ก เช่น การใส่เพลงประกอบ ภาพการ์ตูน วิดีโอ รวมถึงการคำนึงถึงธรรมชาติของเด็กที่มักมีความสงสัย ให้ความสนใจกับสิ่งที่ชอบ และชอบการเล่นเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นการนำสิ่งที่เด็กให้ความสนใจมาประยุกต์ใช้เข้าสื่อการสอน จะช่วยสร้างแรงจูงใจในการเรียนได้มากขึ้น

3.สอดแทรกเนื้อหาการเรียนรู้ เช่น ใส่เนื้อหาตามหลักสูตรการเรียนของเด็กประถมในรายวิชาต่าง ๆ โดยสร้างคลิปเกี่ยวกับเนื้อหาการสอนที่เข้าใจง่าย อาจใช้ภาพเข้ามาประกอบพร้อมแสดงวิธีทำ

4.พัฒนาทักษะด้านต่าง ๆ ในด้านการร้องเพลง การพูดและการขยับร่างกาย อาจจะมีการให้เด็กได้ขยับตัวตามทำนองเพลง หรือขยับตามบุคคลในคลิป

5.ส่งเสริมการมีส่วนร่วม ส่งเสริมการทำกิจกรรมกลุ่ม การได้พูดคุยแลกเปลี่ยนความคิด รู้จักการทำงานร่วมกัน การเข้าสังคม และส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน

6.เปิดโอกาสให้เด็กที่เรียนเป็นผู้สร้างคลิป ไม่ว่าจะเป็นผู้ปกครอง หรือครู เปิดโอกาสให้เด็กได้คิดและลงมือทำ ส่งเสริมความกล้าแสดงออกให้แก่เด็ก

            ทั้งนี้ การใช้ TikTok ที่เหมาะสมกับนักเรียนในระดับประถมนั้น อาจจะต้องได้รับการสนับสนุนและคำแนะนำจากผู้ปกครอง คุณครู รวมถึงการปรับรูปแบบของสื่อให้เข้ากับวัยของเด็ก เพื่อประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด

ข้อมูลจาก :

วันวิวาห์ จำปาทอง. (2566). รูปแบบและกลยุทธ์ TikTok เพื่อการศึกษาสำหรับเด็กประถมศึกษา (อายุ 10-12 ปี). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. [วิทยานิพนธ์ ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต การจัดการมรดกวัฒนธรรมและอุตสาหกรรมสร้างสรรค์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:313594.

ภาพประกอบ : Canva